Bu yazımızı okumadan önce

ABA nedir?

Uygulamalı Davranış Analizi Davranış Belirleme ve Kayıt Tutma 

ABA Olumlu Davranışın Artırılması İçin Pekiştirme Tarifeleri 

ABA Olumsuz Davranışın Azaltılması

yazılarımızı okumuş olmanız gerekmektedir. Bu o yazıların devamı niteliğindedir.

Öğrenci : ,,,,,,,,,,,,,ı : 4-B

Programı uygulayan : ……………

Program tarihi : … / … / 200.

PROBLEM DAVRANIŞIN TANIMLANMASI

Tanım : Sınıfta gezinme. Günde en az iki defa, ortalama sekiz dakika süresince sınıfta gezinme davranışını göstermektedir.B ) Davranış öncesi : Yerinde öne-arkaya, sağa-sola sallanmaya başlar, ağlar, yere uzanır ( masaya başını koyar ).C ) Davranışı ortaya çıkaran değişkenler : Yapılan etkinlikte başarısız olduğunda, kendisiyle ilgilenilmediğinde ( sürekli kendisiyle öğretim yapılsın, konuşulsun istiyor. ) ve engellenildiğinde ( oynamakta olduğu materyal elinden alındığında ) problem davranış ortaya çıkabiliyor.D ) Sıklığı / yüzdesi : Problem davranış bir gün boyunca ortalama iki defa ortaya çıkıyor; davranış ortalama olarak sekiz dakika sürüyor.

UYGUN ALTERNATİF DAVRANIŞIN TANIMI

A ) Tanım : Dikkat çekmek için etkinliği bırakmak yerine; parmak kaldırabilir, isteğini sözel olarak ifade edebilir.ör: öğretmenim ödevime bakar mısın, ödevimi yapamıyorum yardım eder misin ? vb. Etkinliklerde başarısız olduğunda öğretmenden yardım, etkinlik tekrarı isteyebilir ( öğretmenim yapamıyorum diyebilir, yeniden oynayabilir miyiz diye sorabilir. )
B ) Öğretim yöntemi : Alternatif davranışlar ödüllendirilerek, problem davranışlar görmezden gelinerek öğretilir. Ör: Sırasında oturup, öğretmeni dinlediği durumlarda bu davranışı vurgulanarak ödüllendirilir, sınıfta gezindiği durumlarda ise hiç ilgilenilmez, gezinme davranışına ödül olacak hiçbir uyaran verilmez.

ÇEVRESEL DÜZENLEMELER

A ) Daha uygun ve bağımsız olabilmesi için öğrenciye gerekli beceriler :Parmak kaldırarak söz hakkı istemeİsteklerini sözel olarak ifade edebilmeSıra bekleme ( oyun etkinliklerinde, sırası gelince oynaması ).

B ) Baş etme becerileri :
Başarısızlığı kabullenme, başarısızlığı gidermek için yeni yollar deneyebilme.Sırasını bekleme, sırası geldiğinde harekete geçme.

C ) Sınıf / okul düzenlemeleri : Problem davranışa neden olabilecek materyaller öğretim süreci için gerekli değillerse, ortamdan kaldırılmalıdırlar. Etkinliklerde başarısız olduğunda, başarısızlığı çevresindeki kişiler ( öğretmenler, öğrenciler, stajyerler ) tarafından vurgulanmamalı, başarısızlığı hiçbir şekilde espri konusu yapılmamalı.

ÖĞRETİM

A ) Pekiştireçler : Hoşlandığı
Sosyal : Aferin, çok güzel olmuş vb.Simgesel : Defterine yıldız atmak, pekiyi yazmak.Birincil : Cips, kraker, gofret.Etkinlik : Top ile, oyuncak arabalarla, kumla oynamak.

Etkinliklerde başarısız olma. Etkinlik dışı bırakılma.
HoşlanmadığıEtkinliklerde başarısız olma.Etkinlik dışı bırakılma.Sevdiği materyalin elinden alınması.B ) Pekiştireç tarifesi : Önce sürekli pekiştirme daha sonra zaman aralıklı pekiştirme ( sabit / değişken oranda ) tarifesi kullanılacak.

YÖNTEM

Olumlu davranışların pekiştirilmesi, problem davranışların görmezden gelinmesi. Alternatif davranışlar pekiştirilerek öğretilecek. Pekiştireçler zamanla geri çekilecek, davranışın genelleştirilmesi sürecine geçilecek. B

Yöntem için gerekçe : Alternatif davranışlar kazanıldığında (yerinde oturma, isteklerini sözel olarak ifade etme ) problem davranışlar azalacaktır. Etkinliği bırakmanın, yerinden kalkıp gezinmenin hiçbir pekiştirecini öğrenci görmeyecek, yerinde oturmanın etkinliği sürdürmenin pekiştireçlerini görecektir. Pekiştirilen, yerinde oturma davranışının sıklığının / süresinin artması düşünülmektedir. Pekiştirilmeyen, görmezden gelinen sınıfta gezinme davranışının ise sıklığının / süresinin azalacağı düşünülmektedir.

KAYIT TUTMA Veri toplama yöntemi : Anlık zaman örneklemi kayıt formu

UYGULAYACAK KİŞİ Programı iki sınıf öğretmeni ve iki stajyer uygulayacak. Programın uygulanabilmesi için sınıfta bulunan bütün öğretmenlerin programdaki hedefleri bilmesi ve hedeflere ulaşmada gerekli davranışları göstermesi gerekmektedir.Uygulanan programdan öğrencinin ailesi de haberdar edilerek, programın aile tarafından da desteklenmesi sağlanacaktır.

ABD Yasal Düzenlemelerde Aile Eğitimi